شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر آسیب پذیری کارگران مهاجر در صنایع ساختمانی شهر تهران و ارائه ی راهکارهایی برای افزایش ایمنی آنها

Abstract

صنعت ساختمان سازی یکی از خطرناک ترین صنایع در جهان است که سالانه باعث جراحات و مرگ و میر افراد زیادی در سرتاسر جهان می شود. کشور ایران نیز با توجه به میزان بالای جراحات ناشی از کار و جمعیت کثیر کارگران مهاجر مشغول به کار در آن نیازمند شناسایی عوامل تاثیرگذار بر آسیب پذیری این قشر و ارائه ی راهکارهایی در جهت کاهش احتمال آسیب ها است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر آسیب پذیری کارگران مهاجر در صنایع ساختمانی شهر تهران و ارائه ی راهکارهایی برای افزایش ایمنی آنها می باشد. در این مطالعه در مرحله‌ی اول عوامل تاثیرگذار بر آسیب پذیری کارگران، از طریق تکمیل پرسشنامه توسط 15 نفر از کارشناسان شناسایی شد، سپس با استفاده از روش AHP و نرم افزار Super decision اولویت بندی عوامل تاثیرگذار به انجام رسید. در مرحله بعد اطلاعات 384 نفر از کارگران مهاجر ساختمانی در رنج سنی 15 الی 50 سال در شهر تهران که نمونه گیری آنها با فرمول کوکران انجام شده بود، با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید و به روش آزمون های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج اصلی تحقیق نشان داده است که عوامل شغلی از نقطه نظر کارشناسان و کارگران تاثیرگذارترین عوامل بر آسیب پذیری جسمی و روانی کارگران مهاجر هستند. "فقر" و"عدم آموزش ایمنی به کارگران" در رتبه های بعدی قرار دارند. پایین بودن سطح تحصیلات سبب عدم درک درست مفاهیم، آموزشها و مهارت های لازم گردیده و عاملی برای بالا رفتن آمار حوادث شغلی به حساب می آید. با بالارفتن سن احتمال آسیب جسمی و روانی در کارگران بیشتر خواهد بود. با کم بودن میزان آموزش ایمنی به کارگران مهاجر احتمال بیشتری برای آسیب پذیری جسمی و روانی وجود خواهد داشت. همچنین با توجه به وجود همبستگی بالا بین آسیب روانی و عدم استفاده از تجهیزات ایمنی می توان گفت ارتباطی قوی میان این دو متغیر وجود دارد. با توجه به تاثیرگذاری تمامی فاکتورهای مورد بررسی در آسیب پذیری جسمی و روانی کارگران مهاجر ساختمانی در شهر تهران و درهم تنیدگی آنها، مولفه های "عدم استفاده از تجهیزات ایمنی در محل کار"، "فقر" و"عدم آموزش ایمنی به کارگران" سه عامل بسیار کلیدی در این پژوهش است و نیازمند آن است که در این زمینه بیشترین توجه را دریافت کند. تحلیل رگرسیونی نشان داد که می توان از روی مولفه های فردی، شغلی، اجتماعی و اقتصادی شناسایی شده، آسیب های وارده بر این قشر را پیش بینی نمود و در جهت رفع و یا کاهش آنها گام موثر برداشت.