طبقه بندی مشتریان براساس عوامل موثر بر تمایل به خرید آن ها

Abstract

در این پژوهش سعی شده است میان دو دسته داده‌های جمعیت شناختی و داده‌های حاصل از تراکنش مشتریان در مدل RFM پیشنهادی ارتباط برقرار شود که شاخص رویگردانی نیز در آن لحاظ شده است. بدین منظور، در ابتدا داده‌های تراکنش در بازه چهارساله مشتریان یک شرکت خدمات اینترنتی فراهم شده و سپس با استفاده از روش k-means به خوشه­بندی آن‌ها پرداخته شده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که سه فاکتور کیفیت خدمت، تصدیق انتظارات و رضایت پس از خرید به‌عنوان فاکتورهای معنادار در رفتار خرید مشتریان محسوب می‌گردند. در ادامه جهت کاوش ارتباط میان فاکتورهای ذهنی مشتریان و طبقه‌بندی آن‌ها با استفاده از قواعد انجمنی مبتنی بر الگوریتم GRI به ارائه راهبرد و برنامه عملیاتی برای هر طبقه از مشتریان پرداخته شده است. سپس با استفاده از تحلیل واریانس یک‌طرفه وجود تفاوت میان طبقه‌های مختلف مشتریان بررسی شده است. نتایج حاصله بیانگر آن می‌باشند که فاکتور تصدیق انتظارات و رضایت پس از خرید در ایجاد وفاداری مشتریان نقش عامل بهداشتی و فاکتور کیفیت خدمت در ایجاد وفاداری مشتریان نقش عامل انگیزشی را ایفا می‌نماید.