ارزیابی یکپارچگی بین قابلیت های سیستم BIM در راستای پیاده سازی مدیریت ایمنی در پروژه های ساخت و ساز

Abstract

کیفیت و اثربخشی سیستم مدیریت ایمنی، یکی از عوامل حیاتی در تحقق اهداف پروژه ها است. توجه به مسائل ایمنی، علاوه بر پیشگیری از حوادث محیط کار، باعث کاهش خطرپذیری، تامین آسایش خاطر، افزایش بهره وری، بالا بردن کیفیت شده و می بایست در یک قالب نظام مند و تحت کنترل مراجع و سازمان های ذیربط صنعت ساخت و ساز قرار گیرد. علیرغم مزایای پیاده سازی مدیریت ایمنی در پروژه های ساخت و ساز، به دلیل فقدان آگاهی طراحان نسبت به پیش نیازها و عدم ملاحظات ایجاد سیستم مدیریت ایمنی و همچنین نبود ابزارها و تکنولوژی های نوین در مرحله طراحی پروژه های ساخت، بخصوص در کشورهای در حال توسعه همچون ایران، این سیستم هنوز آنچنان که باید مورد ارزیابی قرار نگرفته است. فناوری مدلسازی اطلاعات ساختمان یکی از آن دسته پیشرفت هایی است که به تازگی در میان مدیران پروژه ها محبوبیت و کاربرد بسیاری کسب نموده و با ورود به حیطه های مختلف مهندسی، باعث افزایش کارایی و توانمندی مهندسان گردیده است. فناوری BIM با ارائه شبیه سازی های چندبعدی و محیط های واقعیت مجازی از یک پروژه و سایت ساختمانی، می تواند منجر به ارتقاء ایمنی شغلی در پروژه ها شده و به صورت بصری، ارزیابی خطرات احتمالی را قبل از پیشرفت مراحل مختلف ساخت و ساز در اختیار معماران، مهندسان و پیمانکاران قرار دهد. در این پژوهش تلاش شد تا به بررسی کاربردهای سیستم BIM در راستای رفع نیازهای سیستم مدیریت ایمنی در پروژه های ساخت و ساز پرداخته و میزان انطباق و یکپارچگی قابلیت های سیستم BIM در راستای اثربخشی سیستم مدیریت ایمنی در پروژه های ساخت را مورد ارزیابی قرار دهدگیرد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش به صورت ترکیبی کمی و کیفی بود. با روش کیفی مهمترین معیارهای موثر و موجود در زمینه انجام پژوهش را شناسایی شده و سپس از طریق روش کمی و پیمایشی و جمع آوری آمار و اطلاعات و سپس آزمون های آماری و محاسباتی SPSS تلاش شد تا به رتبه بندی و ارزیابی معیارهای شناسایی شده اقدام گردد. مهمترین پیش نیازهای استقرار سیستم مدیریت ایمنی در پروژه های ساخت و ساز کشور و مهمترین قابلیت های BIM در راستای رفع این پیش نیازها و اثربخشی سیستم مدیریت ایمنی در پروژه های ساخت در هشت دسته اصلی و 40 زیرعامل معرفی و دسته¬بندی شد. نتایج SPSS در آلفای کرونباخ (برای عوامل اصلی عدد 0.736 و برای معیارهای فرعی 0.911) نشان داد که نتایج قابل قبول می باشد. نتایج تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری تی تست و رتبه بندی فریدمن نشان داد قابلیت های مستندسازی کامل اسناد و مدارک و مستندات تحلیل ایمنی بصورت دیجیتال رتبه اول را کسب نمود و اثبات شد که پیش نیازهای احتمال وقوع حادثه ریزش آوار، حادثه سقوط از ارتفع و سقوط اشیا و حادثه درگیری با ماشین آلات و آتش سوزی با قابلیت های BIM قابل پیشگیری و کاهش می باشد و آموزش ایمنی به عوامل پروژه و برنامه ریزی برای ایمنی و افزایش ایمنی سایت نیز در صورت کاربرد BIM در پروژه های عمرانی قابل دستیابی می باشد.